آنچه در این مقاله خواهید خواند:
مقدمه اي بر معرفی رشته علوم تربیتی
در مورد معرفی رشته علوم تربیتی می بایست گفت: این رشته یکی از جنبه هاي آموزش و پرورش آدمی است. جزء رشته هاي علوم انسانی محسوب می شود که دانش هاي مربوط به آموزش و پرورش آدمی را می پروراند. دروس این رشته شامل: روانشناسی، جامعه شناسی، فلسفه، مدیریت و اقتصاد می باشد. در ادامه همین مقاله از درس جت بهتر به معرفی رشته علوم تربیتی خواهیم پرداخت .
رشته علوم تربیتی
تکنولوژي آموزشی به شناخت پدیده ها معنا شده است. می توان روش هاي تحقیق آموزشی را براي رسیدن به اهداف آموزشی در آن یاد کرد. همان طور که اشاره کردیم رشته علوم تربیتی یکی از زیر شاخه هاي رشته علوم انسانی محسوب می شود. این رشته به دانش مربوط به آموزش و پرورش آدمی می پردازد. البته آموزش
- پرورش مختص زمان و مکان و منحصر به افراد خاصی نیست. می توان گفت براي همه در هر مکان و هر زمانی اختصاص دارد. از طرفی هم می توان گفت که منحصر به دانشگاه و آموزش دوره خاص
- مدرسه هم می باشد.
از انواع آموزش می توان به آموزش کارکنان، آموزش عمومی، خودآموزي، آموزش الکترونیکی، آموزش عالی، سوادآموزي، بزرگسالان اشاره کرد.
در معرفی رشته علوم تربیتی می توان به مسائلی چون مرتبط به انسان و جنبه هاي آموزش و پرورش در آن پرداخت. می توان گفت رشته علوم تربیتی در مقاطع گوناگونی چون مقطع کارشناسی شامل پنج گرایش است که: راهنمایی و مشاوره، تکنولوژي آموزشی، آموزش پیش دبستانی و دبستانی، آموزش و پرورش کودکان استثنایی و مدیریت و برنامه ریزي آموزشی تدریس می شود.
در کارشناسی ارشد می توان گرایش هایی نظیر آموزش و پرورش تطبیقی، تحقیقات آموزشی، برنامه ریزي آموزشی، آموزش و پرورش استثنایی، آموزش و پرورش، مشاوره و راهنمایی، تاریخ و فلسفه، تعلیم و تربیت، برنامه ریزي سنجش و برنامه ریزي در آموزش و پرورش و غیره اشاره کرد.در مقطع دکتري رشته هاي علوم تربیتی در گرایش آموزش برنامه ریزي، آموزش از راه دور بر روي توسعه و آموزش عالی تدریس می شود. از اولین دانشگاه هایی که با توجه به معرفی رشته علوم تربیتی که در آن راه اندازي و تاسیس شد؛ دانشگاه کلمبیا را می توان نام برد.
رشته هاي علوم تربیتی در ایران
در ایران، رشته علوم تربیتی در مقاطع کارشناسی تدریس می شود از جمله گرایش هاي مقطع کارشناسی علوم تربیتی در ایران می توان به: مدیریت و برنامه ریزي آموزشی و آموزش و پرورش کودکان، تکنولوژي آموزشی و همین طور آموزش پیش دبستانی و دبستانی اشاره کرد. تمامی مواردي که در مبحث قبلی در رابطه با رشته ها و انواع آن در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و دکترا اشاره شد در ایران نیز این دروس و رشته ها و مشاغل موجود است. با توجه به علاقه هر فردي در دانشگاه پذیرش دانشجو خواهند داشت . تعداد واحد هایی که در رشته علوم تربیتی در مقطع کارشناسی باید گذرانده شود ١٤٢ واحد می باشد. این واحد ها به دروس عمومی، اصلی و اختیاري و اختصاصی تقسیم بندي می شوند.
می توان دروس اختصاصی این رشته را از لحاظ عملی و نظري نیز به دو گروه مختلف تقسیم بندي کرد. دروس نظري شامل صد و شش واحد می باشد و داراي ٨٣ دروس عملی یا همان کارورزي است که دروس عمومی ٢٣ واحد می باشند.
توانایی مورد نیاز در معرفی رشته علوم تربیتی
همانطور که اشاره کردیم رشته علوم تربیتی از آنجایی که با انسان ها و رفتار و یادگیري آنها ارتباط عمیقی دارد؛ بنابراین دانشجویان این رشته می بایست توانایی هاي اصول مدیریت آموزشی، خلاقیت بالا، روابط انسانی بالا، جامعه شناسی و برخورداري از فن بیان خوب را مسلط باشند.
از نکات بسیار مهمی که هر داوطلبی پس از گذراندن واحد هاي درسی به آن فکر می کند، آینده شغلی آن است . بنابراین این مسیر تاثیر به سزایی در آینده آن فرد خواهد داشت. علاوه بر این که پس از پرداخت شهریه هاي سنگین به فکر جبران مبالغ پرداخت شده خواهد بود. در ادامه به معرفی چند شغل در بازار کار رشته علوم تربیتی خواهیم پرداخت.
موقعیت شغلی
در رابطه با رشته علوم تربیتی و موقعیت شغلی در بازار کار ایران می توان گفت که گرایش هاي این نوع رشته بسیار زیاد است. بنابراین فلسفه اصلی این رشته استفاده از توانایی فارغ التحصیلان در آموزش و پرورش و بعد از آن در صدا و سیما می باشد. ولی در عمل به علت تفکر غلط حاکم بر محیط هاي فوق به سختی می توان گفت فارغ التحصیلان به این مراکز جذب شوند. البته بعضی از این فارغ التحصیلان در مدارس غیرانتفاعی می
توانند مشغول به کار شوند. فارغ التحصیلان با بررسی طرح هاي آموزشی و ارائه آنها؛ می توانند درس ها و دوره هاي مختلف و کارایی مدرسه را ارتقا دهند. از طرفی هم بعضی از فارغ التحصیلان رشته علوم تربیتی در کانون پرورش فکري کودکان و نوجوانان و وزارت ارشاد نیز جذب می شوند.
با توجه به توانایی آنها در طی تحصیل هم می توانند جذب بازار کار آزاد شوند. حتی می توانند به تولید فیلم هاي آموزشی و عکاسی آموزشی نیز بپردازند. البته اگر فارغ التحصیلان رشته علوم تربیتی از سرمایه گذاري و سرمایه بالایی برخوردار باشند می توانند مهد کودك و آمادگی تحصیلی و مجوزات آن را اخذ و در این زمینه فعالیت نمایند.
انتخاب رشته در کنکور
براي انتخاب رشته در زمان کنکور گاهی اوقات ممکن است با سوالات متعددي رو به رو شوید که این رشته را در چه زمانی باید انتخاب کرد؟ بنابراین بسیار مهم و حائز اهمیت است که براي انتخاب نمودن این رشته، بایستی در زمان انتخاب رشته کلاس نهم در گروه رشته علوم انسانی وارد شوید که باز هم شرایط محدود خود را خواهد داشت. بنابراین با توجه به معدل کسب شده سال تحصیلی قبل می توانید رشته انسانی را انتخاب کنید.
علوم تربیتی جزء زیر گروه کنکور انسانی است. در کنکور سراسري این سال ها از دروس عمومی رشته علوم تربیتی سوالی طراحی نشده به همین دلیل دروس گوناگون براي همه رشته ها داراي ضرایب شد. براي اینکه بتوانیم در رشته علوم تربیتی موفق و کسب رتبه نمایید، حتما باید دروس اختصاصی این رشته را در علوم انسانی به طور دقیق مطالعه نمایید.
معرفی رشته علوم تربیتی و ضرایب آن در کنکور
براي قبولی در کنکور انسانی، تمامی دروس تخصصی این رشته مهم هستند. به همین خاطر کسب رتبه بهتر و قبولی در این رشته براي شما حائز اهمیت می باشد. بنابراین دروسی که با رشته علوم تربیتی و علوم انسانی مرتبط هستند شامل: جامعه شناسی، اقتصاد، فلسفه و منطق، روانشناسی، زبان فارسی و آمار که جزء دروس تخصصی و داراي ضریب بالا در قبولی رشته علوم تربیتی می باشند. اگر قصد موفقیت در این رشته در آینده و در دانشگاه را دارید می بایست این دروس را به طور دقیق مطالعه و با ضرایب بالا تست بزنید تا بتوانید در کنکور آن با رتبه بالا قبول شوید.
معرفی رشته علوم تربیتی و ورود به دانشگاه بدون کنکور
ممکن است برخی از دانشگاه هاي غیر انتفاعی آزاد و پیام نور بدون گذراندن آزمون کنکور در رشته علوم تربیتی دانشجو می پذیرند. فقط واحد هایی که در دانشگاه آزاد مختص این رشته می باشد را باید پاس کنید و یا براي ورود به دانشگاه بدون
در نظر گرفتن آزمون کنکور، فقط بر اساس سوابق تحصیلی و معدل شما در دوره آموزشی پذیرش صورت می گیرد. با گذراندن دوره هاي بدون کنکور شما بایستی متحمل پرداخت شهریه مشابه شرایط و ضوابط دانشپذیري که با کنکور وارد دانشگاه شده است؛ شوید. بنابراین به هنگام ثبت نام در رشته علوم تربیتی بدون کنکور می بایست تمامی ضوابط را رعایت کنید این ضوابط شامل موارد زیر می باشد:
- شما می بایست داراي دیپلم نظام جدید، مدرك پیش دانشگاهی نظام قدیم یا دیپلم نظام قدیم باشید و افرادي که داراي مدرك کاردانی (فوق دیپلم ) دانشگاه ها و دیگر موسسات آموزش عالی هستند نیز مجاز به ورود به این رشته انسانی می باشند.
- افرادي که داراي دیپلم کاردانش یا فنی حرفه اي نظام سالی واحدي یا همان ترمی واحدي هستند و مدرك پیش دانشگاهی یا کاردانی را نداشته باشند حق ثبت نام و انتخاب رشته را به این شیوه بدون کنکور را نخواهند داشت. ولی اگر ثبت نام و انتخاب رشته آنها به هر نحوي انجام شد به عنوان یک متخلف شناخته شده و طبق ضوابط و قوانین با آنان برخورد خواهد شد.
- افراد علاقه‌مند در این رشته بدون توجه و در نظر نگرفتن مدرك دیپلم و پیش‌دانشگاهی خودشان می‌توانند در این مقطع رشته علوم تربیتی بر اساس سوابق تحصیلی خود اقدام به انتخاب رشته نمایند.
معرفی رشته علوم تربی تی در مقطع کارشناسی
طول دوره در انتخاب رشته علوم تربیتی معمولا چهار سال می باشد که شامل ٨ ترم است. البته باید در طی این دوره ١٤٢ واحد درسی توسط دانش پذیران گذرانده شود که با توجه به گرایش می توان گفت چند واحد کمتر یا بیشتر می شود.
طبق روش هاي مختلفی که در سال ٩٥ وجود داشته داوطلبان باید از زمان کنکور رشته را انتخاب می کردند؛ اما بعد از سال ٩٥ دانشجویان از سال دوم به بعد دروس انتخابی که در نظر داشتن را با گذراندن آنها گرایش خاصی را که می توانستند انتخاب می کردند که می توان گرایش هاي رشته را به تفکیک مقطع خود انتخاب نمایید.
انواع شغل با معرفی رشته علوم تربیتی
با معرفی رشته علوم تربیتی انواع شغل ها در مدارس و دانشگاهها، بهزیستی، آموزش و پرورش و سازمان هاي مدیریتی، وزارت ارشاد، فرهنگسراها، کانون هاي پرورش فکري، منابع انسانی ادارات و شرکت ها، کمیته امداد، مراکز بازپروري، تاسیس آموزشگاه، مراکز آموزش استثنایی، تولید محتوا،تکنولوژیست آموزشی، کانون اصلاح و تربیت، صدا و سیما، ناشر و آموزش همکاري در تالیف و برنامه ریزي کتب درسی براي دانش پذیران مهیا شده است.
تمایز روانشناسی و علوم تربیتی
درست است که رشته علوم تربیتی با گذراندن دروسی مثل روانشناسی همراه است ولی دلیل اصلی و کار اصلی آن شناخت مشکلات مربوط به این موضوع نخواهد بود. اما یک روانشناس به صورت خیلی تخصصی نظریات روانشناسی و شاخه‌هاي مختلف درباره روان را در دوره کارشناسی خواهد آموخت. بنابراین می توان گفت هیچ ارتباطی با یک کارشناس رشته علوم تربیتی نخواهد داشت. رشته روانشناسی تشخیص و ارزیابی و طی کردن روند درمانی مربوط به اختلالات شخصیتی و روحی انسان خواهد بود .
تمایز تربیت معلم و علوم تربیتی
گاهی اوقات پیش می آید که اغلب افراد رشته علوم تربیتی را با رشته تربیت معلم کاملا اشتباه بگیرند که اصولا یکی از اشتباهات رایج بین عموم شناخته شده است. اما تربیت معلم در واقع نام یکی از مراکزي است که رشته هاي گوناگون در آن تدریس می شود و دانشجو می پذیرند و فارغ التحصیلان براي تدریس در مدارس کشور آمادگی لازم را پیدا می‌کنند. اما علوم تربیتی همانطور که گفتیم یکی از شاخه هاي رشته علوم انسانی محسوب می شود و مرتبط با فرآیند تعلیم و آموزش می باشد و فقط به مدرسه محدود نخواهد شد .
سخن آخر
یکی از شاخه هاي رشته انسانی، رشته علوم تربیتی محسوب می شود که در مقاطع گوناگون از کارشناسی تا دکترا دانشجو می پذیرد. با معرفی رشته علوم تربیتی در زمینه مطالعه و شناخت انواع فرایند هاي موثر در تعلیم و تربیت و آموزش افراد آشنا شدید. البته موارد و مشکلاتی در این راه وجود دارد که می توان آنها را کاملا بررسی کرد. مسیر اصلی رشته علوم تربیتی در واقع رشد و پرورش استعدادهاي بالقوه در افراد در سیستم برنامه ریزي آموزشی و سیستم آموزش می باشد.
با توجه به معرفی رشته علوم تربیتی می توان آینده شغلی آن را خیلی خوب بیان کرد. اگر شما هم توانایی خود را در این رشته می بینید می توانید زمینه کاري مناسبی را براي خود مهیا کنید .
سوالات متداول
علوم تربیتی زیر شاخه کدام رشته می باشد؟
براي انتخاب نمودن این رشته در دوران دانشگاه می بایست در دبیرستان، رشته علوم انسانی را انتخاب نمایید و در کنکور آن شرکت کنید. اگر بدون بدون کنکور پذیرش شوید حتما باید شرایط و ضوابط ورود به آن دانشگاه را رعایت کرده باشید.
انواع شغل با معرفی رشته علوم تربیتی کدامند؟
شغل علوم تربیتی با فرآیند آموزشی و تربیتی مربوط به افراد همراه است که می توان گفت فارغ التحصیلان این رشته در مراکزي چون آموزش و پرورش هاي غیردولتی و دولتی می توانند فعالیت کنند.
