رشته مامایی یکی از رشته های محبوب در میان افرادی که است که در رشته تجربی تحصیل کرده اند و قصد ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی را دارند. برخلاف رشته هایی نظیر پزشکی، این رشته در سه مقطع تحصیلی جدا به نام کارشناسی، ارشد و دکتری ارائه می شود. بنابراین، فرصت ادامه تحصیل در این رشته برای دانشجویان فارغ التحصیل شده وجود دارد. افرادی که قصد ثبت نام در این رشته را دارند، باید تلاش کنند تا در یکی از دانشگاه های مطرح و خوب کشور قبول شوند. در این صورت بازار کار خوبی در اختیار آن هاست. در ادامه این مقاله از درس جت قصد داریم در مورد رشته مامایی و جزئیات آن صحبت کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
معرفی رشته مامایی
رشته مامایی یکی از رشته های پیراپزشکی است که پرستیژ کاری و تحصیلی بسیار خوبی دارد. این رشته یک رشته کاملا زنانه است. به طوری که هیچ یک از آقایان قادر به پذیرش در این رشته تحصیلی نمی باشند. از وظایف یک ماما در جامعه می توان به بررسی شرایط یک مادر قبل از بارداری و انجام اقدامات لازم برای کاهش ریسک های بارداری اشاره کرد. در واقع، یک ماما از قبل از بارداری و تا زمانی که نوزاد به دنیا می آید، در کنار مادر باردار خواهد بود.
رشته مامایی و شغلی که افراد به واسطه این رشته در آینده خواهند داشت، می توانند برای خانم ها بسیار ایده آل باشند. همین موضوع باعث شده تا رشته مامایی به یکی از پرتقاضاترین رشته های تحصیلی پیراپزشکی تبدیل شود. این رشته در گروه رشته های زیر نظر وزارت بهداشت قرار می گیرد. بنابراین، دانش آموزانی که قصد ورود به دانشگاه برای ادامه تحصیل در این رشته را دارند، باید در رشته تجربی تحصیل کرده باشند.
با این حال رشته مامایی مانند رشته پزشکی نیست که افراد مجبور باشند تا مقطع دکتری را به صورت پیوسته تحصیل کنند. بلکه مانند سایر رشته های پیراپزشکی مثل پرستاری، می توانند در ابتدا در مقطع کارشناسی تحصیل کنند و سپس در مقطع ارشد و دکتری نیز ادامه تحصیل دهند.
چه کسانی مناسب تحصیل در رشته مامایی هستند؟
تحصیل در رشته مامایی نیاز به علاقه خاصی دارد. افرادی که در این رشته قبول می شوند، باید قبول از ورود به دانشگاه در مورد شرایط کاری و ادامه تحصیل در این رشته اطلاعات کسب کنند که با مشکلات خاصی مواجه نشوند. ادامه تحصیل در رشته مامایی بستگی به سلیقه افراد دارد؛ اما اینکه پس از فارغ التحصیلی افراد دل و جرات وارد شدن به بازار کار را داشته باشند، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.
رشته مامایی جزء رشته هایی است که پرستیژ کاری خوبی دارد. اگر افراد علاقه مند به کار کردن در محیط های بیمارستانی و اتاق عمل باشند، می توانند این رشته تحصیلی را انتخاب کنند. به طبع اگر دانشجویان قادر به تحمل بوی خون، خونریزی در اتاق عمل و شرایط خاص اتاق عمل نباشند، بهتر است که به سراغ تحصیل در این رشته نروند. چون در هر صورت حتی اگر افراد در بیمارستان ها کار نکنند، ممکن است روزی در شرایطی قرار بگیرند که مجبور به تحمل این شرایط باشند.
بنابراین، دانشجویان قبل از ورود به رشته مامایی باید حتما در مورد وظایف کاری و شرایطی که در آینده با آن مواجه می شوند، اطلاعات کسب کنند. در این صورت آمادگی لازم را برای تحصیل در این رشته خواهند داشت و می توانند به درآمد عالی برسند.
تعداد واحدهای درسی و طول دوره آموزشی رشته مامایی
رشته مامایی در سه مقطع تحصیل کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو پذیرش می کند. طبیعتا افرادی که متقاضی تحصیل در این رشته تحصیلی هستند، باید از کارشناسی شروع کنند. مقطع کارشناسی کوتاه ترین مقطع تحصیلی برای دانشجویان است. به طوری که دانشجویان می توانند با پاس کردن ۳۲ واحد تحصیلی از این مقطع فارغ التحصیل شوند. حداقل طول دوره آموزشی رشته مامایی در کارشناسی ۴ سال است. البته برخی از دانشجویان به واسطه انتخاب واحد در ترم های تابستان می توانند سریع تر از دانشگاه فارغ التحصیل شوند.
۱۶ واحد تحصیلی در مقطع کارشناسی این رشته، دروس اختصاصی اجباری هستند. ۱۰ واحد مربوط به دروس اختصاصی اختیاری است که دانشجویان می توانند بر اساس سلیقه شخصی و نیازهای خودشان از بین دروس ارائه شده در دانشکده، ۱۰ واحد اختصاصی را انتخاب کنند.
فرصت ادامه تحصیل فارغ التحصیلان کارشناسی مامایی
دانشجویانی که از مقطع کارشناسی رشته مامایی فارغ التحصیل می شوند، می توانند در کارشناسی ارشد این رشته ادامه تحصیل دهند. همچنین فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد نیز می توانند در مقطع دکتری تحصیل کنند.
البته شمار دانشگاه هایی که فرصت ادامه تحصیل فارغ التحصیلان کارشناسی مامایی را فراهم کرده اند، محدود است. دانشگاه هایی مانند دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی اهواز، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، دانشگاه تهران، دانشگاه تبریز، دانشگاه گیلان، دانشگاه مشهد و … از جمله دانشگاه هایی هستند که در مقطع کارشناسی ارشد مامایی پذیرش دانشجو دارند.
برای پذیرش در مقطع دکتری نیز می توان به دانشگاه هایی که ارائه دهنده این رشته تحصیلی در مقطع دکتری می باشند، مراجعه کرد. ادامه تحصیل در مقطع دکتری در رشته هایی مانند بیولوژی تولید مثل، رشته بهداشت باروری، سالمند شناسی، فیزیولوژی بیو انفورماتیک پزشکی، سلامت در بلایا، فوریت های سلامت و رفاه اجتماعی، اپیدمیولوژی مددکاری و گفتار درمانی امکان پذیر است.
بازار کار و درآمد در رشته مامایی
محل کار فارغ التحصیلان رشته مامایی در مراکز درمانی مانند بیمارستان ها، کلینیک ها و مراکز بهداشت می باشد. این یعنی اینکه ماماهای عزیز می توانند در محیط های درمانی کار کنند و میزان درآمد آن ها نیز بستگی به نوع شغل و جایی دارد که در آن استخدام شده اند. البته هر ساله در آزمون های مختلفی، فارغ التحصیلان زیادی در رشته مامایی استخدام دولت می شوند که درآمد آن ها نسبت به افرادی که در مراکز خصوصی مشغول به کار هستند، بیشتر است.
در واقعیت بازار کار برای افرادی که در رشته مامایی تحصیل کرده اند، بد نیست. این افراد می توانند در محیط های درمانی مختلف مشغول به کار شوند و تجربه کسب کنند. سپس با تجربه خودشان می توانند روز به روز درآمد خود را افزایش دهند. اما افرادی که هیچ تلاشی برای پیدا کردن شغل خوب در این رشته نمی کنند، به طبع به درآمد خوبی نخواهند رسید.
با توجه به نیاز جامعه به ماماهای باتجربه و با دانش علمی زیاد، به نظر می رسد که اکثر فارغ التحصیلان این رشته می توانند در مراکز درمانی مشغول به کار شوند. اما به هر حال فرصت های شغلی در هر یک از شهرهای کشور ایران با هم متفاوت هستند و نمی توان به طور دقیق در مورد آن ها قضاوت کرد.
طرح دو ساله دانشجویان مامایی
در بسیاری از رشته های دانشگاهی پیراپزشکی و پزشکی، لازم است که دانشجویان پس از فارغ التحصیلی به اجبار در طرح دو ساله شرکت کنند. اگرچه این طرح بیشتر در مناطق دورافتاده اجرا می شود؛ اما می تواند برای دانشجویان فارغ التحصیل شده در مقطع کارشناسی گزینه بسیار خوبی محسوب شود. چون در مورد کار خودشان تجربه عملی پیدا می کنند و راحت تر می توانند در رشته تحصیلی خود کار پیدا کنند.
رشته مامایی جزء رشته های پیراپزشکی است که دارای طرح دو ساله اجباری نمی باشد. یعنی اینکه افراد می توانند به صورت اختیاری در این طرح دو ساله شرکت کنند و تجربه کاری خودشان را افزایش دهند. اگرچه این طرح اختیاری است، اما شرکت در آن می تواند برای دانشجویان بسیار کارآمد باشد. مزیت شرکت در این طرح این است که به دانشجویان یک حقوق اندک نیز داده می شود.
قبولی در رشته مامایی بدون کنکور
چند سالی است که برخی از رشته های دانشگاهی به صورت بدون کنکور ارائه می شوند. این یعنی اینکه دانشجویان می توانند با سوابق تحصیلی خودشان در این رشته ها ادامه تحصیل دهند. قبولی در رشته مامایی بدون کنکور می تواند مزایای زیادی را به همراه داشته باشد که مهم ترین آن، کاهش نیاز دانش آموزان به مطالعه در دوره دبیرستان است.
در چندین سال اخیر یک بار این امکان برای دانش آموزان فارغ التحصیل در رشته تجربی فراهم شد تا بتوانند در رشته مامایی بدون کنکور تحصیل کنند. اما دلیل فراهم شدن چنین شرایطی، کم بودن نیروی کار در این رشته بود. در حال حاضر، امکان تحصیل در رشته مامایی بدون کنکور وجود ندارد و لازم است که دانشجویان حتما در کنکور تجربی شرکت کنند و رتبه خوبی نیز کسب نمایند.
برای قبولی در رشته مامایی چه رتبه ای لازم است؟
پس از اینکه کارنامه اولیه دانش آموزان در رشته تجربی منتشر شد، نوبت به انتخاب رشته در این گروه آزمایشی می رسد. بسیاری از دانش آموزانی که در رشته تجربی تحصیل کرده اند، علاقه مند به ثبت نام در رشته های پزشکی هستند؛ اما رقابت در این رشته ها بسیار زیاد است. همین موضوع باعث شده تا بسیاری از دانشجویان به سمت ثبت نام در رشته های پیراپزشکی بروند.
رشته مامایی نیز جزء رشته های پیراپزشکی است که هر ساله توسط دانشگاه های مختلفی پذیرش دانشجو دارد. برای قبولی در رشته مامایی باید رتبه خوبی داشت. چرا که این رشته نیز بسیار در میان دختران پرطرفدار است و رقابت در آن کم نیست. بنابراین، برای قبولی در رشته مامایی داشتن یک رتبه خوب الزامی است. به خصوص اگر افراد علاقه مند به انتخاب رشته در دانشگاه های معتبر و دولتی کشور را داشته باشند.
اما به طور کلی، نمی توان در مورد رتبه قبولی در رشته مامایی صحبت کرد. چرا که عوامل زیادی می توانند روی این رتبه تاثیر بگذارند. میزان رقابت در میان دانش آموزان، میزان ظرفیت دانشگاه در هر سال و همچنین علاقه فردی همه دانش آموزان روی این موضوع تاثیر می گذارند. بدیهی است که اگر افراد علاقه مند به انتخاب رشته در دانشگاه های دولتی را داشته باشند، باید رتبه بسیار خوبی کسب کنند. برای تحصیل در دوره شبانه دانشگاه های دولتی نیز رتبه خوبی مورد نیاز می باشد، ولی اگر دانشجویان رتبه خیلی خوبی برای تحصیل در دوره های روزانه نداشتند، می توانند در دوره های شبانه ادامه تحصیل دهند.
پس از این اولویت ها، دانشگاه های غیر دولتی مانند دانشگاه پیام نور، دانشگاه های آزاد و غیر انتفاعی قرار می گیرند که تحصیل در هر کدام از آن ها، شرایط خاص خودش را دارند. قبولی در رشته مامایی در هر یک از دانشگاه ها با رتبه های متفاوتی صورت می گیرد. بنابراین، نمی توان به طور دقیق در مورد این موضوع صحبت کرد.
کدام دانشگاه ها پذیرش این رشته را دارند؟
با توجه به اینکه رشته مامایی در گروه رشته های پیراپزشکی قرار می گیرد، تحصیل در آن در دانشگاه های علوم پزشکی امکان پذیر است. البته در دانشگاه های غیر دولتی مانند دانشگاه های آزاد، شرایط تحصیل متفاوت است و الزاما نیازی نیست که دانشگاه آزاد علوم پزشکی باشد! از جمله دانشگاه هایی که در سال های اخیر در این رشته پذیرش دانشجو داشتند، عبارتند از:
- دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
- دانشگاه علوم پزشکی ایلام
- دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
- دانشگاه علوم پزشکی بم
- دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
- دانشگاه علوم پزشکی جیرفت
- دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور
- دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
- دانشگاه علوم پزشکی بجنورد
- دانشگاه علوم پزشکی بابل
- دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
- دانشگاه علوم پزشکی تبریز
- دانشگاه علوم پزشکی زابل
- دانشکده علوم پزشکی شوشتر
- دانشگاه علوم پزشکی شاهرود
- دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
- دانشگاه علوم پزشکی زنجان
- دانشگاه علوم پزشکی شیراز
- دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد
- دانشگاه علوم پزشکی همدان
- دانشگاه علوم پزشکی مشهد
- دانشگاه علوم پزشکی مازندران
- دانشگاه علوم پزشکی قم
- دانشکده علوم پزشکی ایرانشهر
- دانشکده علوم پزشکی کردستان
- دانشگاه علوم پزشکی ارومیه
- دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
- دانشگاه علوم پزشکی اراک
- دانشگاه علوم پزشکی قزوین
- دانشگاه علوم پزشکی بوشهر
- دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس
- دانشگاه علوم پزشکی تهران
- دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه
- دانشگاه علوم پزشکی کاشان
- دانشگاه علوم پزشکی گلستان
- دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
- دانشگاه علوم پزشکی کرمان
- دانشگاه علوم پزشکی لرستان
- دانشگاه علوم پزشکی گیلان
- دانشکده علوم پزشکی گناباد
- دانشگاه علوم پزشکی یزد
- دانشگاه علوم پزشکی یاسوج
نتیجه گیری
در این تحقیق به معرفی رشته مامایی پرداختیم. این رشته هنوز هم جزء رشته های محبوب در میان دختران است. وجود پرستیژ کاری خوب برای این رشته باعث شده تا افراد زیادی علاقه مند به تحصیل در آن باشند. آینده کاری و شغل این رشته نیز از همان ابتدا مشخص است. بنابراین، داوطلبان از همان ابتدا می دانند که با چه آینده ای روبرو هستند.
